Pia Rijsdijk: Bouwen in Breda

Foto: NAC Media

Komend jaar zien we in Breda en Doetinchem weer twee nieuwe vrouwenteams. De Contractspeler ging eens kijken bij NAC waar VVCS-bestuurslid Pia Rijsdijk (32) bezig is met de bouw van een nieuw vrouwenbastion.

Door: Iwan van Duren

Het jaar 1921 staat met hoofdletters in de annalen van NAC. Het is exact 103 jaar geleden dat NAC Breda kampioen van Nederland werd. Maar ook 2024 zal de geschiedenisboeken ingaan. Niet alleen vanwege de promotie, ook vanwege de lancering van een eigen vrouwenploeg. De architecte van de nieuwe brigade, heeft niet te klagen over het bekende zwarte gat na haar voetballoopbaan. Hoofdkwartier Hoofddorp was al nieuw. De eerste keer dat ze met de lift naar boven zoefde in het prachtige gebouw van de spelersvakbond was ze benieuwd hoe het haar zou bevallen. Maar na een jaar voelt Pia Rijsdijk zich als een vis in het bekende water als bestuurslid van de VVCS. Bestuurlijke ervaring die haar meteen goed uitkwam, toen haar werd gevraagd om in Breda binnen een jaar een complete vrouwenvoetbaltak op te zetten.

Het fundament is intussen gelegd. Als hoofd vrouwenvoetbal wil ze met NAC zo snel mogelijk naar het hoogste niveau, geheel volgens het credo van de club. ‘’The only way is up.’ Het was niet eens zo makkelijk even tijd te vinden om met de Rotterdamse te kletsen voor De Contractspeler. Het blad dat zij natuurlijk ook ieder kwartaal op de mat heeft liggen. ‘Het is zo druk deze zomer ‘, ze moet er zelf om lachen, maar het is toch echt waar. Zelden was de aanloop naar het seizoen zo vermoeiend als dit jaar. Haar loopbaan als voetbalster is eigenlijk voorbij zonder dat ze er echt erg in heeft. ‘Ik was 31 en had het gevoel dat ik op een kruispunt stond. Je moet toch verder gaan kijken. Ik ben niet zo’n carrière planner, het komt allemaal een beetje op me af.’ Op gevoel koos ze voor avonturen in Amerika, Noorwegen, Duitsland en Italië. ‘Is ook een beetje wie je bent denk ik. Toeval zou ik het niet eens willen noemen. Eerst belde vorig jaar Evgeniy Levchenko of ik er oren haar had om in het bestuur van de VVCS zitting te nemen. Leek me hartstikke leuk, ja ik ben inderdaad de eerste vrouw in het bestuur. Dat is bijzonder en zegt ook wel hoe de vakbond bezig is, we komen vier keer per jaar bij elkaar en dan gaat het overal over; FIFA, competities, clubs. Erg leerzaam, en ja het gaat natuurlijk ook over vrouwenvoetbal. Dat is mijn expertise.’

“Ik vind het prachtig om te zien dat je nu als meisje ook gewoon voetballer kan worden.”

Het bleek een mooie opstap naar de klus bij NAC. Toen ze werd gevraagd door de vakbond, speelde de Rotterdamse nog bij Feyenoord. Daar maakte ze ook al deel uit van de geschiedenis. Het duurde lang voor De Rotterdammers met een vrouwentak begonnen en toen het eenmaal zo ver was, wilde de aanvaller daar natuurlijk bij zijn. ‘Ik zat toen bij Napoli, net toen Diego Maradonna dood ging, dat heeft wel enorme indruk gemaakt, hoe die mensen treurden en wat voetbal daar betekent. Toch ging ze haar eigen droom achterna. Spelen voor haar favoriete club. Een paar maanden later kwam ze met kippenvel op de armen naar buiten toen ze in een afgeladen Varkenoord de Klassieker tegen Ajax mocht spelen. ‘Echt een van de hoogtepunten in mijn sportleven, we wonnen ook nog eens met 4-1. Dat staat wel op dezelfde hoogte als de bekerwinst met ADO tegen Ajax.’ Het viel haar op hoe snel de vrouwentak omarmd werd door de supporters, door de mensen in de club. ‘Dat was echt prachtig om te zien, er zullen altijd wel mensen blijven die het niets vinden, dat maakt niet uit, mogen ze toch vinden. Daartegenover staan zoveel enthousiaste fans, jonge fans ook. Ik vind het prachtig om te zien dat je nu als meisje ook gewoon voetballer kan worden.’
De afgelopen bomvolle zomer lag natuurlijk niet aan haar werk bij de VVCS. ‘Daar heb ik mijn draai wel gevonden. Het is mooi dat ik daar een bijdrage kan leveren. In het vrouwenvoetbal gebeurt veel en als speelster heb ik ook momenten gehad, dat het handig was geweest expertise en advies te krijgen. Maar dat werk is overzichtelijk.’ Nee, Rijsdijk is dus manager vrouwenvoetbal bij NAC Breda, een van de twee clubs die komend seizoen toetreedt tot de Eerste Divisie. (De ander is De Graafschap). Dat kwam niet echt uit de lucht vallen want al een half jaar eerder had de toenmalige voorzitter haar gebeld, dat de club het plan had een vrouwentak op te gaan zetten. En of Rijsdijk daarbij wilde helpen. ‘Het leek me hartstikke leuk maar er kwamen wel allemaal dingen bij kijken die nieuw voor me waren. Leuk, leerzaam en intensief. Ineens gaat het niet meer om duels winnen of die extra meters maken op de training en in de wedstrijden.’ Nee nu moest er een heel conceptplan geschreven worden voor de KNVB. ‘Wij waren niet de enige club die toe wilde treden tot de eerste divisie en je moet dan wel met een gedegen plan komen en daar komt echt veel bij kijken. Waar speel je, hoe kom je aan je geld, hoe vaak wil je gaan trainen. En dat was pas het begin.’ Met hulp vanuit de club en adviezen van een gelouterd bestuurder als Toon Gerbrands kwam er een bid op tafel. ‘Dat was op zich goed, maar we moesten er nog wel van alles aan doen. Spannend allemaal.’ Midden in die eindfase vertrok de directeur Henk Valk ook nog eens.

“Financieel gezien staan we volledig apart.”

Terwijl de mannen van NAC de hele stad in vuur en vlam zetten en volkomen onverwacht weer promoveerden naar het hoogste niveau, mocht de Rotterdamse gaan werken aan haar nieuwe selectie. ‘Het was niet zo dat ik met een flinke zak geld de markt op kon’, lacht ze. ‘Financieel gezien staan we volledig apart. We zoeken eigen, nieuwe sponsors. We opereren autonoom in alles. Gelukkig kende ik nog heel wat mensen uit het voetbal, dat hielp wel. Ik ben begonnen met de trainer, Richard Mank, die kwam van Excelsior en kende het wereldje dus ook al. Dan kun je in ieder geval al samen aan de slag met het inrichten van de selectie. We gaan niet de Eerste divisie in om gezellig mee te doen. We willen zo snel mogelijk naar de Eredivisie. Dat kan al meteen in het eerste seizoen. Een club moet algeheel kampioen worden van de eerste divisie om te kunnen promoveren. Alles op zijn tijd, maar in de sport ga je voor het hoogst haalbare. Lukt dat niet meteen dan is dat geen ramp maar bij voetbal hoort ook dat je doelen stelt. En wij zijn daar helder in, ook de NAC-vrouwen horen in de Eredivisie.’

Foto: John van Dongen

Het is een ijzeren wet van Moeder Natuur, wat te snel opkomt kan ook snel weer vergaan. Dat weet de voormalig jeugdinternational ook wel. ‘Uiteindelijk zijn we een jaar bezig geweest om het fundament te leggen. We wilden veel. Een volwaardige selectie maar ook bijvoorbeeld de band met de club. We hebben de speelsters meegenomen naar het NAC-Museum. Er is een rondleiding door het stadion geweest en directeur Remco Oversier is een toespraak komen houden toen de meiden zich voor het eerst meldden op het stadion. Vanaf nu zijn wij NAC en dan vind ik het al meteen geweldig om te zien dat sommige van die meisjes uit echte NAC-families komen en zelf op de tribune bij de mannen zaten. Dat is precies wat je wil, dat vrouwen uit deze regio hun kans kunnen pakken. Want in Brabant had je alleen maar PSV, dat is een heel eind weg. En ook voor de meiden uit Zeeland is er nu een opstap, ik denk dat de KNVB daar ook rekening mee heeft gehouden bij de keuze van NAC.’
De fijnmazige infrastructuur van ons voetballand is altijd een van de pijlers geweest van het succes van ons voetbal. Breda neemt nu de plaats van Tilburg in. Daar pronkte rivaal Willem II lang met een vrouwenploeg. Maar ergens is die gewoon verdwenen. ‘En niet alleen Willem II, ook VVV Venlo, daar speelde Lieke Martens nog een tijd, of AZ dat is in de begintijd van de Eredivisie zelfs nog kampioen geworden, dat is via een omweg nu weer terug gekomen. Of wat dacht je van Achilles ’29 uit Groesbeek, ook daar was op een gegeven moment een vrouwenteam. In Heerenveen hebben ze het de afgelopen jaren met de grootste moeite overeind gehouden. Nu zie je dat er daarom hoge eisen worden gesteld. Vrouwenvoetbal is ver gekomen, maar we zijn er nog lang niet. Uiteindelijk hoop je natuurlijk dat als je hier over tien jaar komt er een sterke vrouwenafdeling staat. En dat waar je nu aan werkt, overeind blijft.’

“Vanaf nu zijn wij NAC en dan vind ik het al meteen geweldig om te zien dat sommige van die meisjes uit echte NAC-families komen en zelf op de tribune bij de mannen zaten.”

Naast het eerste elftal wil NAC ook zo snel mogelijk jeugdteams op de mat gaan brengen. Daar is al een voorschot op genomen door dit seizoen met een talentenpool te gaan werken. ‘Dat zijn meiden die talent hebben en gewoon bij hun club blijven voetballen en trainen, maar daarnaast bij ons ook extra trainen en wedstrijden gaan spelen. Daar worden ze er alleen maar beter van en hoe gaaf is het om in dat NAC-shirt het veld op te komen en te mogen dromen om in het stadion te spelen. Je zag vorig jaar al bij FC Utrecht dat ze daar in hun eerste wedstrijd al 15 duizend mensen trokken. Dus de belangstelling is er overal, dat merkte ik ook bij Feyenoord, daarom is het ook belangrijk voor clubs om te beseffen dat ze hun familie en achterban enorm kunnen laten groeien. Bij de vrouwencompetitie zie je ook veel nieuwe mensen die anders nooit naar het stadion komen. Families, schoolkinderen, meiden.’
Ze moet lachen als er weer iemand binnen komt met een vraag en ze even het interview moet onderbreken. De telefoon is al maanden nauwelijks van het oor geweest en soms kan ze ‘s avonds in bed even mijmeren over de tijd dat ze gewoon lekker doodop was van het voetballen. Ja, spelers scouten, met ze gaan praten, contracten regelen, een fysiotherapeut vinden, trainingsschema’s ontwikkelen. Ga er maar aan staan, iedereen studeert of werkt ernaast. Hier speel je voor een amateurvergoeding, dat zegt ook veel over hoe graag de meiden willen, maar uiteindelijk wil je natuurlijk bij alle clubs een CAO. Daar doen we met spelersvakbond VVCS heel erg ons best voor. Ajax, Feyenoord, FC Twente, PSV en AZ zijn al zo ver. Een aantal andere clubs is er mee bezig. Ik vind het belangrijk dat er steeds meer vrouwelijke rolmodellen komen en dat meisjes meer gelijke kansen krijgen. Het is mooi als jonge meiden op kunnen kijken naar voetbalsters, en kunnen zeggen dat ze ook op het hoogste niveau bij NAC Breda willen en kúnnen voetballen. Dat dit realiteit wordt vind ik supermooi!’ aldus de oud-spits.

Foto NAC Vrouwen