Tygo Land: ‘Je hebt zelf de sleutel in handen om te slagen als voetballer’

Zijn naam prijkt op lijsten van de grootste talenten van Nederland en onlangs maakte hij zijn debuut voor PSV 1. Toch focust de 17-jarige Tygo Land zich vooral op de weg die hij nog moet afleggen om profvoetballer te worden.

Wij spraken hem in het najaar van 2023.

Toen Tygo Land in de eerste competitiewedstrijd van dit seizoen als invaller zijn debuut maakte voor PSV, schoot in een flits eventjes alles door zijn hoofd. Het moment dat hij op voetbal ging bij vv Peize, de overstap naar Heerenveen, verhuizen naar Eindhoven. ‘Het is misschien cliché, maar als je daar zo staat, langs de zijlijn, is toch de gedachte: hier heb ik altijd van gedroomd, hier heb ik het dus allemaal voor gedaan: spelen op het hoogste niveau in Nederland en dan ook nog eens voor een van de mooiste, zo niet de allermooiste club van Nederland.’

Al geeft hij ook meteen toe dat er ook nog iets anders door zijn hoofd schoot. Het was al de negentigste minuut dat hij voor Joey Veerman in het veld kwam. ‘En je wilt natuurlijk niet je debuut maken zonder de bal te hebben geraakt. Dat zou ik echt heel zonde hebben gevonden.’ Gelukkig voor hem liep het niet zo. ‘Er was direct een hele rare bal die er tussenin viel, die ik goed inschatte en direct kon doorspelen naar de zijkant. Later kreeg ik nog een paar keer de bal. Zo heb ik in vier minuten nog aardig wat balcontacten gehad. Heel bijzonder om mee te maken.’

Waarmee hij beslist niet wil zeggen dat hij er nu al is, want de 17-jarige Drent is een zelfbewuste en ambitieuze jongen. Het moet toch vooral de opmaat naar meer zijn. Het smaakt ook naar meer, zegt hij. ‘Ik wil het uitbouwen naar meer invalbeurten. En uiteindelijk heb ik dat zelf in de hand door mezelf te blijven ontwikkelen en stappen te blijven maken.’

‘PSV was niet bepaald om de hoek. Ik wist: als ik voor PSV kies, dan gaat er een hoop veranderen in mijn leven.’

De voetbalcarrière van Tygo Land, die wordt begeleid door Edwin Olde Riekerink, begon al vroeg. Drie jaar was hij, toen hij zich aanmeldde in zijn geboortedorp Peize, in de kop van Drenthe. ‘Dat is wel extreem vroeg’, beseft hij, al betrof het nog geen wedstrijd in competitieverband. ‘Maar het is waar: zodra ik kon lopen, was de bal nooit ver uit de buurt. Ik groeide er als het ware vanzelf in.’ Wat wellicht meespeelde: hij komt uit een sportief gezin, zijn ouders voetbalden ook, zijn moeder zelfs in Nederlandse jeugdelftallen. Op zijn vierde kwam FC Groningen al om de hoek kijken. Weer extreem vroeg. ‘In gemeenten rond Groningen lopen overal scouts rond. Ze hadden mij zien voetballen tijdens van die 6 tegen 6-toernooitjes. Maar ik kon er nog niet terecht, daarvoor moest ik 6 jaar zijn.’ Een half jaar later kreeg die andere noordelijke club, Heerenveen, hem in het vizier. Een uitnodiging volgde om mee te komen doen met de voetbalschool voor jonge talentjes. ‘En dat sprak me eigenlijk meteen aan. Ik wilde ervaren hoe dat was, spelen met regionale talenten. Ze werken volgens een bepaald concept. Elke training had vier stationnetjes. De een was passen, de ander techniek. En je had ook schieten en partijtje. Het was goed georganiseerd en ik werd echt uitgedaagd.’ Op zijn achtste ging hij meetrainen met Heerenveen en sloot hij zich aan bij de E1.

Vind je het niet jammer dat je nooit het voetballen bij een dorpsclub, met je vrienden, hebt meegemaakt?
‘Die vraag snap ik. Maar in die tijd speelde ik zoveel mooie buitenlandse toernooien dat ik daar helemaal niet bij stilstond. Ik mocht uitkomen tegen clubs als Benfica, Manchester United. Wie wil dat op die leeftijd nou niet? Pas achteraf denk ik: het was wel heel vroeg dat ik me al op betaald voetbal ben gaan focussen. Als ik in Peize nu mijn vrienden bij het voetbalveld zie, is dat wel een heel ander leven.’

Hoe zorg je ervoor dat je de aansluiting bij hen niet mist? Overal waar je komt, zal het altijd eerst over PSV gaan…
‘Klopt. Zeker bij mensen die ik langere tijd niet heb gezien, is dat het eerste wat ze vragen. Maar zo gaat het eigenlijk al mijn hele leven, ik ben eraan gewend. Wat scheelt is dat mijn ouders er heel ontspannen en stabiel in staan. Mijn moeder heeft ook bij de vrouwenafdeling van Heerenveen gewerkt. Zij kent de voetbalwereld een beetje. Zelf probeer ik de gesprekken altijd snel een beetje de andere kant op te sturen. Ik probeer het er in elk geval niet al te inhoudelijk over te hebben, dat doe ik op de club wel. En ik ben meer dan alleen voetballer. Er zijn genoeg andere interessante onderwerpen waar je over kunt spreken.’
Bij Heerenveen liep Tygo Land alle jeugdelftallen door. De club zag zijn potentie en gaf hem al snel de kans om met hogere teams mee te trainen. Tot ook dat steeds minder een uitdaging werd. Steeds sterker werd het gevoel dat hij een nieuwe prikkel nodig had om zich te blijven ontwikkelen. In die zin kwam het aanbod van PSV, in 2021, precies op het juiste moment, al was het geen uitgemaakte zaak dat hij naar Eindhoven ging. ‘Ik heb toen een heel prettig gesprek gehad met de club. Maar ik vond het lastig. PSV was niet bepaald om de hoek. Ik wist: als ik voor PSV kies, dan gaat er een hoop veranderen in mijn leven. Dat maakte een beslissing nemen tien keer moeilijker. Ik zat nog een vakantie tussen het gesprek en het moment van de knoop doorhakken. Die tijd had ik echt nodig om ja te zeggen.’

Wat gaf de doorslag?
‘Ik voelde tijdens het gesprek heel nadrukkelijk dat ze mij iets te bieden hadden. Ik zou op een hoger niveau gaan voetballen, waarmee de ontwikkelmogelijkheden toenamen. Daarbij: het kwam ook op me over als een warme club. Er was ook ruimte voor mijn eigen mening. Maar het was vooral het perspectief. Als ik het goed ging doen, wist ik ook dat ik beloond zou worden.’

Maar dus wel verhuizen naar de andere kant van Nederland…
‘Klopt. Ik wist: als ik een mindere dag had, kon ik niet meer thuiskomen bij iemand waarmee je je vertrouwd voelt. Het was wel zo dat ik tijdens mijn Heerenveen-periode al drie keer in de week bij mijn oma in Wolvega logeerde. Daardoor wist ik dat ik zelfstandig goed was. Ik heb bij PSV bewust gevraagd om een gastgezin. Daar word je opgevangen, ze doen de was, je hebt ook afleiding buiten het voetbal. Maar goed, ik miste thuis wel. Gelukkig had ik het op de club heel erg naar mijn zin, dat scheelde.’

Hoe is dat nu?
‘Ik woon nu alweer een tijdje op mezelf. Dat gaat goed. Het is iets eenzamer, maar ik vind die zelfstandigheid heel fijn. In koken kan ik bijvoorbeeld heel goed een rustmoment vinden. Meteen na het trainen doe ik boodschappen. Ik kan zelf bepalen wat er op mijn bord komt, daar ben ik blij mee. En bovendien kunnen mijn ouders en vriendin er af en toe zijn. Zo heb ik toch een beetje dat huiselijke gevoel.’

Omdat Land nog onder contract stond bij Heerenveen, moest PSV een transfersom voor hem betalen: 7 ton. Niet eerder betaalde een Nederlandse club zoveel voor een jeugdspeler. Bijzonder, beseft hij, maar tegelijk zegt hij er heel nuchter in te staan. ‘Zo werkt de markt nu eenmaal. En ik kan oprecht zeggen dat ik nooit het gevoel heb gehad dat het een bepaald verwachtingspatroon met zich meebracht. Bij PSV spelen allemaal goeie spelers, dus zo bijzonder is het ook weer niet. Het is gewoon nooit van belang geweest.’

Een voetballende middenvelder is hij, kan op alle posities wel goed uit de voeten.In zekere zin is het nog een ontdekkingsreis wat hem het beste ligt. Of zoals hij het zelf zegt: ‘Ik ben er nog niet uit wat het gaat worden later.’ Hij voelt zich comfortabel aan de bal, wil het team graag helpen in de opbouw, de tegenstander door middel van passes en dribbels tot keuzes dwingen en de verbindingsspeler zijn die van achteruit de aanval opzet. Al snel valt dan ook de naam van Frenkie de Jong, niet in de laatste plaats omdat hij daar zelf mee kwam tijdens interviews. Ook zijn ploeggenoten bij PSV noemen hem inmiddels zo. Zelf zegt hij: ‘Zo langzamerhand ken ik die vergelijking wel. Natuurlijk zijn er gelijkenissen, maar ik ben en blijf Tygo. Het is net als met die 7 ton: ik ga er niet anders door spelen. Ik haal er ook geen voldoening uit. Het is eervol, zeker. Maar laat ik het zo zeggen: hij is waar hij moet zijn, ik moet daar nog maar zien te komen. Ik mag dan officieel al een profvoetballer zijn, zo voelt het nog niet. Als ik op dit niveau zou blijven hangen, dan ben ik geen volwaardig betaald voetballer. Dat zal pas komen als ik voor PSV 1 speel.’

Wat moet je daarvoor nog doen?
Van alles eigenlijk. Ik moet zorgen dat ik er fysiek goed opsta, ik moet aan de bal dwingender worden. Ik moet zorgen dat ik ergens in ga uitblinken, want als je ergens in uitblinkt, dan kun je het verschil maken. En gewoon ook ervaring krijgen, ouder worden, dingen meemaken. De Keuken Kampioen Divisie is daarvoor het perfecte podium.’

Ruud van Nistelrooy haalde je al twee keer naar de selectie. Hoe heb jij zijn vertrek ervaren?
‘Het was hectisch, dingen worden bij een topclub ook snel uitvergroot. Ik had net het idee dat Ruud me begon te kennen, hij had vertrouwen in me. Voor een jonge jongen is dat iets enorm kostbaars. Met een nieuwe trainer begint alles in feite weer opnieuw. Maar het is een terugkerend verhaal: uiteindelijk heb je zelf de sleutel in handen om te slagen. Elke trainer ziet het als je goed staat te voetballen.’

Je staat nog tot 2025 onder contract bij PSV. Wat is je doel, en wat zijn je dromen?
‘Ik focus me vooral op het voetbal. Met andere dingen ben ik nog helemaal niet bezig. Ik wil het sowieso nog een aantal jaren goed doen in Nederland en hoop daarna een mooie transfer naar het buitenland te maken, en dan het liefst naar Spanje. Ik ben als jonge jongen al fan van FC Barcelona. Dat is mijn droomclub. Een beetje dromen mag, toch?’